En Mnetha haastte zich tot bij hen aan de poort van de lage tuin.
“Sta stil, of krijg van mijn boog de dood scherp gevleugeld in uw oog!”
Tiriël stond stil en sprak: “Welke zachte stem dreigt er met zulke harde zaken? Breng mij bij Heer en Habbe, ik ben Tiriël koning van het Westen.” En Mnetha bracht hen naar de tent van Heer, en Heer en Habbe Kwamen buiten; toen Tiriël de enkels van de bejaarde Heer bevoelde Zei hij: “Gij zwakkeling, mislukte vader van een bandeloos geslacht Uw wetten, Heer, en Tiriëls wijsheid komen samen uit in een vloek.
Waarom één wet voor de leeuw en dezelfde voor de lijdzame os? En waarom is de mens hieronder gebonden aan zijn kruiperige vorm Een worm van zestig winters die sluipt over schemerige grond? Het kind komt uit de schoot; de vader staat al klaar om ‘t hoofd te vormen wijl de moeder loos wat met haar hondje in de zetel speelt.
De boezem is koud van ‘t gebrek aan moedervoeding, en de melk wordt van het wenemondje weggehouden; moeizaam en pijnlijk Komen dan de kleine oogleden open en de wenkbrauwtjes: De vader zwiept een zweep om ‘t lui gevoel te doen ontwaken En stript de pasgeborene van alle zijn kinderfantasie En laat het kind zijn stappen tellen wijl het rondstapt in verdriet Op het zand en dan wanneer de hommel groot genoeg is om te kruipen Zijn er zwarte bessen die ‘t rond hem gans vergiftigen. Zo werd Tiriël Gedwongen om deemoedig biddend en in afkeer de onsterfelijke geest Te vernederen tot ik soepel werd als slang in ‘t paradijs en alles Vrat: de bloemen en het fruit, de insecten, de tjilpende vogels. En nu mijn paradijs is gans vervallen en d’ akelige zandvallei Geeft mijn dorstig hissen weer aan u als vloek, O Heer, Mislukte vader van een bandeloos geslacht, mijn stem is henen.”
Hij zweeg, gestrekt aan Heer en Habbe’s voeten, vreselijk en dood.
“He ceast, outstretch’d at Har & Heva’s feet in awful death” – A5
Lees Tiriel. Death of a culture, een uitstekende interpretatie van Tiriël door L.H. Allen (uit The Australian Quarterly, Vol. 12, No. 2 (Jun., 1940), pp. 58-66)
BLEEK is een NKdeE Verschrijf- en Kliederprogramma in Ontwerpfase. vertaalcommentaar, opmerkingen en suggesties zijn welkom als reactie hier, op FB of via mail
Luide jammerend leidde zij hem over bergen en schrikbarende dalen, Tot zij ter eventij bij de grotten van Zazel kwamen. Vanuit de grotten kwamen Zazel en zijn zonen aangelopen. Toen ze zagen Dat hun tiran nu blind was, en hoe zijn dochter hem jammerend begeleidde, Lachten ze spottend. Er wierpen er stenen en vuil toen ze passeerden. Maar als dan Tiriel zich keerde en zijn vreselijke stem verhief, Vluchten die weg; maar Zazel stond stil en zo begon hij:
“Kale tiran, gerimpeld, geslepen, hoor Zazels kettingen rammelen! “Gij waart het die uw broeder Zazel ze aandeed! en waar zijn nu uw ogen? “Roep maar, gij schone dochter van Tiriël! een zoet liederken zingt gij! “Waar gaan jullie heen? kom, eet wat wortel, drink wat water. “Uw kruin is kaal, ouwe; de zon zal uw hersens doen opdrogen, “En ge zult zo simpel worden als uw simpele broer Zazel.”
De blinde aanhoorde dit, sloeg zich op de borst en ging bevend verder. Ze gooiden hem vuil na tot het bos hen dekking gaf. De jammerende maagd leidde haar vader waar wilde beesten waren Met hoop op ‘t einde van haar lijden; maar van haar huilen gingen tijgers lopen. De hele nacht dwaalden zij door ‘t bos, en toen de zon opkwam, Kwamen ze bij de bergen van Heer: ‘s middags werden de vrolijke Tenten opgeschrikt door de vreselijke kreten van Hela in de bergen. Maar Heer en Habbe sliepen zorgeloos als babies aan een liefdesboezem. Mnetha ontwaakte: ze liep uit de tent naar buiten en zag De oude zwerver naar hun tenten komen; ze nam haar boog, Koos haar pijlen uit en ging het angstwekkend paar dan tegemoet.
(vert. dv)
dv 2019 – “She, howling, led him over mountains & thro’ frighted vales” -A4
En Hela leidde haar vader door de stilte van de nacht, Verdwaasd, stil, tot het ochtendgloren aan de lucht ontsproot.
“Nu, Hela, nu kan ik met plezier bij Heer en Habbe gaan verwijlen, “Nu de vloek al die schuldige zonen schoon en weg zal vreten. “Dit is de juiste, klare weg,; ik weet het door de klank die “Onze voeten maken. Vergeet niet, Hela, dat ik jou redde van de dood; “Dus wees gehoorzaam aan uw vader, want de vloek is van u opgeheven. “Ik dwaalde vijf jaar lang met Myratana door de troosteloze rotsen “En heel die tijd wachtten wij op vuur dat uit de hemel vallen zou “Of golven uit de zee die u allen overspoelen zouden. “Maar nu is mijn vrouw dood en is de tijd van genade geheel voorbij: “Ge hebt de oudervloek gezien. Leid mij nu naar waar ik u bevolen heb.”
“O gij genoot der boze geesten, gij vervloekte zondaar! “’t Is waar, ik ben als slaaf van u geboren! wie vroeg u mij te redden? “‘t Was voor uzelf, gij wreedaard, omdat gij ogen nodig had.”
“Da’s waar, Hela, dit is de woestijn van al die wreedaards wel. “Is Tiriël wreed? kijk! zijn dochter, zijn jongste dochter nog wel, “Lacht om genegenheid, verheerlijkt rebellie en spot met Liefde.
“ik heb in twee dagen niet gegeten; breng mij naar Heer en Habbe’s tent, “Of ik wikkel u in zo’n verschrikkelijke vadervloek “Dat gij de wormen voelt door het merg van uw beenderen kruipen. “ En ge zult mij leiden! Leid mij, ik beveel het u, naar Heer en Habbe!”
“O wreedaard! O verwoester! O verdelger! O wreker! “Naar Heer en Habbe zal ik u leiden: dat zij u daar dan vervloeken! “Dat zij u vervloeken zoals gij vervloekte! maar zij zijn niet zoals u! “Oh! Zij zijn heilig en vergevend, vervuld van liefde en genade, “Zij vergeten de vergrijpen van hun meest rebelse kroost “Of gij had niet geleefd om uw hulpeloze kinderen te vervloeken.”
“Kijk naar mijn ogen, Hela, want gij hebt ogen om te zien, Zie de tranen wellen uit versteende fonteinen: waarom ween ik? “Waarom uit deze zwarte bollen zijt gij niet met pijlen gif doorboord? “Lach, serpent, gij jongste giftige reptielentelg uit Tiriëls geslacht, “Lach! wacht, uw vader Tiriël zal u ‘s reden geven om te lachen, “Als gij mij niet dadelijk naar de tent van Heer brengt, vloekenkind!”
“Hou al gauw uw boze tong, gij moordenaar van hulpeloze kinderen! “Ik breng u naar de tent van Heer; niet omdat ik uw vloek vrees, “Maar omdat ik hun vloek voorvoel en dat zij uw beenderen “Van pijn zullen doen schudden en in elke rimpel van uw gezicht “Wormen des doods zaaien om te feesten op de vreselijkste vloek”
“Hela, mijn dochter, luister! gij zijt een dochter van Tiriël. “Uw vader roept. Uw vader heft zijn handen hoog ten hemel, “Want gij hebt gelachen om mijn tranen en uw vader vervloekt. “Laat slangen uit uw sluike lokken rijzen en lachen in uw krullen!”
Hij zweeg; haar donker haar rees overeind en slangen omwikkelden Haar waanzinnige gelaat: haar kreten ontstelden de ziel van Tiriël.
“Wat heb ik gedaan, Hela, mijn dochter? vreest ge nu de vloek, “Of waartoe schreeuwt gij zo? Ha, ellendige! om uw oude vader te vervloeken! “Breng mij naar Heer en Habbe, en de vloek van Tiriël “Zal aflaten. Weigert ge, dan krijs maar in de desolate bergen!”
(vert.dv)
dv 2019 – “Let snakes rise from thy bedded locks & laugh among thy curls” – A5
BLEEK is een NKdeE Verschrijf- en Kliederprogramma in Ontwerpfase. vertaalcommentaar, opmerkingen en suggesties zijn welkom als reactie hier, op FB of via mail
En de oude Tiriël stond op en sprak: “Waar kan de donder slapen? “Waar kan hij zijn schrikwekkend hoofd verbergen? en zijn snelle vurige “Dochters, waar bergen zij hun vuurvleugels en de terreur van hun haar? “Aarde, zo stamp ik in uw boezem! wek de aardschok uit zijn hol, dat hij Ons zijn donker vlammengelaat doorheen de scheurende aarde toont, “Om deze torens met zijn schouders om te stuiten! laat zijn honden vurig uit de aardkern los, vlammen brakend, brullend in donk’re rook! “Waar zijt gij Pest, die zich baadt in mist en staande waters? “Verhef uw lome leden en laat van uw kleed het gemeenste vergif “ Druipen wijl gij voortschrijdt gehuld in gele wolken! “ Hier, hou zitting in dit grote hof, bezaai het maar met lijken “En zet u lachend neer op de vervloekte zonen van Tiriël! “Donder, vuur en pestilentie, hoort gij niet de vloek van Tiriël?”
Hij zweeg; verward de zwarte wolken rolden rond de hoge torens En lieten door des vaders vloek hun zware stemmen los. De aarde beefde; vuren braakten uit de gapende kloven; En toen het beven stopte had een mist ‘t vervloekte land in zijn greep.
Het schreeuwen laaide hoog in Tiriëls paleis: de vijf dochters kwamen grijpend naar zijn kleed aangelopen en weenden bitter van ellende.
“Ja, nu voelt gij wel de vloek en krijst! maar moge alle oren even doof “Zijn als die van Tiriël en alle ogen even blind voor uw ellende! “Moge nooit nog sterren schijnen op uw daken en geen zon of maan U nog bezoeken maar laat de mist voor altijd rond uw muren hangen! “Hela, mijn jongste dochter, gij zult mij hier vandaan loodsen, “En dat de vloek maar valt op de rest en hen tesaam verzwelgt!” Hij zweeg, en Hela leidde haar vader weg van de kwalijke plek. Ze vluchten in allerijl en heel de nacht weerklonk ‘t geweeklaag Van Tiriëls zonen en dochters, aan het dichte duister vastgeklonken;
En Ziet! ‘s morgens lagen er wel honderd, afgrijselijk gestorven! De vier dochters en alle kinderen in hun stille bedden, lagen op de plaveien uitgestrekt en allen stil, geveld door de pest – en wie nog restte dwaalde rond vol schuld en angst; En alle kinderen in hun bedden stierven op die ene nacht hun dood. Dertig zonen van Tiriël bleven er nog over om in ‘t paleis te rotten en Troosteloos, Veracht, Stom, Verdwaasd te wachten op de zwarte dood.
dv 2019 – “Desolate, Loathed, Dumb, Astonish’d” – A3
BLEEK is een NKdeE Verschrijf- en Kliederprogramma in Ontwerpfase. vertaalcommentaar, opmerkingen en suggesties zijn welkom als reactie hier, op FB of via mail
Over lastige heuvels vervolgde de blinde zijn eenzame weg. Voor hem was dag en nacht gelijk: troosteloos en donker; Maar hij was nog niet ver of Ijim kwam uit het bos naar hem, aan de rand van het bos op een donkere en verlaten weg.
“Wie zijt gij, oogloze miezer, die zo de leeuw zijn weg verspert? “Ijim zal uw zwakke leden klieven, gij uitdager van Zwarte Ijim! “Gij ziet er uit als Tiriël, maar ik ken u goed genoeg. “Ga uit mijn weg, smerige duivel! is dit uw nieuwste truuk, “Om zo hypocriet te zijn om blinde bedelaar te spelen?”
De blinde hoorde zijn broers stem en viel op zijn knieën.
“O broer Ijim, als ‘t uw stem is die mij aanspreekt. “Wil Tiriël, uw broer, niet slaan, hoezeer hij ook aan’t leven lijdt. Mijn zoons hebben mij alreeds geslagen, en als gij mij slaat Zal de vloek die nu over hun hoofden rolt op u gaan rusten. “Het is nu zeven jaar geleden, in mijn paleis, dat ik u laatst zag.”
“ Kom gij donk’re duivel, ik daag uw sluwheid uit! weet dat Ijim “Het verfoeit u te slaan als hulpeloze ouderling en zonder ogen. “Sta op, want ik heb u door en daag uw welsprekendheid uit. “Kom, ik zal u leiden op de weg en u gebruiken voor mijn spot.”
“Ach, Broer Ijim, gij ziet voor u Tiriël, de ellendeling: “Kus mij, mij broer, en laat mij dan verder zwerven alleen”. “Niks van, geniepige duivel. Maar ‘k zal u leiden, wilt ge verder gaan? “Maar zwijg maar of ik bind u met de groene algen van de beek: “Ja!, nu gij ontmaskerd zijt, zal ik u gebruiken als een slaaf.”
Nu Tiriël de woorden van Ijim hoorde, nam hij de moeite niet meer Om te antwoorden: zinloos, zijn woorden waren als de stem van ‘t Lot.
En ze gingen verder samen, over de heuvelen, door bosrijke dalen, Blind voor ‘t plezier van ‘t uitzicht en doof voor de kwetterende vogels; Ze liepen heel de dag en heel de nacht onder de aangename Maan, Westwaarts gingen ze, tot Tiriël moe werd van het reizen. “Ik verlang zo naar wat rust, een slok water van de beek, “Of ik ontdek hier zo dadelijk nog hoe sterfelijk ik ben, “En gij zult uw geliefde Tiriël verliezen: eilaas, zo zwak ben ik!”
“Onbeschofte booswicht!” zei Ijim, “hou uw welbespraakte glibbermond! “Tiriël is een koning en gij zijt de belager van Zwarte Ijim. “Hier, drink wat van de beek en ik zal u op mijn schouders dragen.”
Hij dronk, en Ijim tilde hem op en droeg hem op zijn schouders: Hij droeg hem heel de dag en kwam zo, toen de avond al haar statige gordijnen schoof, aan bij ‘t paleis van Tiriël en daar riep hij:
“Heuxos, kom tevoorschijn! Ik heb de duivel hier gebracht die Ijim tart. “Kijk! herkent gij iets van deze grijze baard, die blinde ogen? Bij ‘t horen van Ijim’s stem kwamen Heuxos en Lotho tevoorschijn, En ze zagen hun bejaarde vader op schouders gedragen. Hun welbespraakte praat viel stil en zweet stond op hun trillende leden: Zij wisten dat er met Ijim niet te strijden viel en stonden stil gebogen.
“Wel, Heuxos! roep uw vader, want ik wil vanavond met hem spotten. “Hier is de hypocriet die soms schrikbarend brult als leeuw; “Dan heb ik hem gekliefd en liet hem rotten in het woud “Als vogelvoer; maar ‘k was daar amper weg of daar was hij “Als een tijger nu, en dus doorkliefde ik hem ook; “Toen wou hij mij als een rivier verdrinken in zijn golven; “Maar al snel kon ik de vloed doorstaan: aanstonds was hij wolk “Afgeladen met bliksemzwaarden, maar ook die wrake kwam ik door; “Dan sloop hij als een slang om terwijl ik sliep mijn nek te wurgen “Maar ik kneep zijn giftige ziel plat. Toen kwam hij als een pad “Of als een salamander om in mijn oor te fluisteren “Of hij stond plots als een rots op mijn weg, of als een struik vergif. “Uiteindelijk ving ik hem, vermomd als Tiriël, blind en oud, “En zo zal ik hem houden! haal uw vader vlug, haal Myratana!”
Ze stonden te dralen, en aldus verhief Tiriël dan zijn zilveren stem:
“Slangen, geen zonen, wat staat gij daar te staan? haal Tiriël toch! “Haal Myratana naar hier! en geniet volop van jullie spot “Want arme blinde Tiriël is hier en zijn vaak belaagde hoofd “Is klaar voor jullie bittere gehoon: komaan, gij zonen van de vloek!”
Ondertussen liepen ook de andere zonen van Tiriël rond hun vader, Bedeesd voor Ijim’s vervaarlijke kracht: zij wisten dat noch speer noch schild Van enig nut waren tegen hem als hij zijn machtige armen zou strekken, En evenmin de ijzeren maliën; de pijl sprong van zijn lijf Terug en op zijn naakte vlees brak zelfs het scherpste zwaard.
“Dus, het is waar, Heuxos, dat gij uw oude vader overgeleverd hebt “Aan de nijd van winterwinden?” (zei Ijim), “is dat zo?” “Gij oogloze duivel en gij huichelaars! Is dit nog Tiriël’s huis? “Het is zo vals als Matha en zo duister als verlaten Orcus. “Scheer u weg, gespuis! want Ijim zal met geen hand u slaan”
Met deze woorden draaide Ijim zich om, en zwijgend zocht hij Weer de donk’re wouden op en zwierf de nacht door op troosteloze paden.
(vert.: dv)
dv2019 – “This is the hypocrite that sometimes roars a dreadful lion” – A4
BLEEK is een NKdeE Verschrijf- en Kliederprogramma in Ontwerpfase. vertaalcommentaar, opmerkingen en suggesties zijn welkom als reactie hier, op FB of via mail
Ze zaten samen te eten en Heer en Habbe glimlachten naar Tiriel.
“Gij zijt een zeer oude man, maar ik ben ouder dan gij. “Waarom is uw hoofd zo kaal en waarom uw gezicht zo donker?
“Mijn haar is heel lang, mijn baard bedekt gans mijn borst. “God zegene uw erbarmelijk gezicht, uw rimpels te tellen zou Mnetha paf doen staan: gezegend zij uw gezicht! want gij zijt Tiriël.”
“Tiriël zag ik maar één keer: ik heb met hem gegeten toen; “Hij was vrolijk als een prins en zeer onderhoudend met mij “Maar lang bleef ik niet in zijn paleis want zwerven moet ik steeds.”
“Wat! gaat ge ons ook verlaten?” vroeg Habbe: “gij moogt ons niet verlaten “ Want we hebben vele spelen te tonen en vele liederen te zingen, “En na het eten gaan we naar de grot van Heer en daar “Kunt ge helpen vogels vangen en van die rijpe kersen plukken “Laat dan Tiriël uw naam zijn en verlaat ons nimmermeer.”
“Als gij weggaat toch, sprak Heer, “hoop ik dat ge moogt uw dwaasheid zien. “Mijn zonen hebben mij verlaten, de uwe ook? O, hoe wreed dat was!
“Neen, eerbiedwaardige” zei Tiriël, vraag mij zulke dingen niet, “Want ge doet mijn hart bloeden: mijn zonen waren niet zoals de uwe, “Maar erger; O vraag niet verder meer, of ik moet weg van hier!”
“Gij moogt niet gaan” zei Habbe “ vooraleer ge onze zangvogels hebt gezien, “ Heer hebt horen zingen in de grote kooi en geslapen hebt op onze dekens. “Ga niet want gij gelijkt Tiriël zo fel dat ik uw hoofd bemin “Al is het gerimpeld als aarde uitgedroogd door zomerhitte.”
Toen stond Tiriël op en sprak: “God zegene deze tenten! “Mijn Reis is over rots en bergen, niet door genoeglijke dalen: “Slapen noch rusten mag ik van waanzin en ontsteltenis.”
En Mnetha zei: “Ga toch niet in ‘t duister zwerven weer alleen; “Maar blijf bij ons en laat ons voor u als ogen zijn; “En ik zal u eten brengen, ouderling, tot de dood u roepen zal.”
Toen sprak Tiriël fronsend: “heb ik u niet gemaand met de woorden ‘Waanzin en onsteltenis beheersen ‘t hart der blinde, “De zwerver die leunend op zijn staf naar de wouden trekt?’” Mnetha deinsde trillend van zijn fronsen en leidde hem naar de deur. Ze gaf hem zijn staf en zegende hem en hij vervolgde zijn weg.
Heer en Habbe bleven staan kijken tot hij ‘t woud betrad En dan gingen ze wenen bij Mnetha, maar dra vergaten zij hun tranen.
dv 2019 – ‘But Har & Heva stood & watch’d him till he enter’d the wood’
BLEEK is een NKdeE Verschrijf- en Kliederprogramma in Ontwerpfase. vertaalcommentaar, opmerkingen en suggesties zijn welkom als reactie hier, op FB of via mail
Hij dwaalde dag & nacht: voor hem was ‘t even donker dag of nacht. De zon voelde hij, maar de klare maan was hem een nutteloze schijf: Over bergen & door dalen van ellende dwaalde de oude blinde man, tot hij die allen leidt, hem hier bracht, in de vallei van Heer.
En Heer en Habbe zaten daar, als twee kinderen onder de Eik.: Mnetha, oud nu, diende hen & bracht hen kleding en voedsel; Maar ze waren als de schaduw van Heer en als vergeten jaren. Met bloemenspel en achter vogels jagen brachten ze de dag door, En ‘s nachts sliepen ze als kinderen, blij met kinderdromen.
De blinde zwerver kwam nog maar de tuin van Heer binnen of ze stoven wenend weg, als bange kinderen en verscholen zich in Mnetha’s armen. De blinde ging verder op de tast en riep: “Vrede voor deze open deuren! “Vrees niets, want arme blinde Tiriël doet enkel zichzelf kwaad; “Zeg mij, O vrienden, waar ben ik nu en wat is deze aangename plek?”
“Dit is de vallei van Heer, sprak Mnetha, “& dit is de tent van Heer. “Wie zijt gij, arme blinde, die de naam van Tiriël voor zich gebruikt? “Tiriël is van gans het westen koning: wie zijt gij? Ik ben Mnetha, “En zij hier, die beven als kinderen, dat zijn Heer en Habbe.”
“Ik weet dat Tiriël koning van het westen is,hij leeft daar in blijdschap. “Het maakt niet wie ik ben; O Mnetha, als gij wat voedsel hebt, “Gun mij wat, want blijven kan ik niet; mijn weg leidt ver van hier.”
Dan zei Har: “O moeder Mnetha, waag u niet zo dicht bij hem; “Want hij is van hout dat rot de koning en van beenderen des doods; “Hij zwerft rond zonder ogen & gaat de deuren door en dikke muren “Gij zult aan mijn moeder Mnetha niet raken, gij ogenloze!”
“Ik ben zwerver en vraag te eten: zoals ge ziet kan ik niet huilen: “Ziet: ik gooi mijn staf, mijn trouwe metgezel op reis, weg “En kniel voor u zodat ge ziet dat ik niet gevaarlijk ben.”
Hij knielde neder, & Mnetha sprak: “Kom, Heer en Habbe, sta op! “Het is een onschuldige oude man, & hongerig van zijn reizen.” Toen stond Heer op en legde zijn hand op Tiriëls hoofd.
“God zegene uw arme kale kop! God zegene uw holle knipperogen! “God zegene uw magere baard! God zegene uw zwaar gerimpeld voorhoofd! “Ge hebt geen tanden gij oude, ik kus u dus u het gladde kale hoofd. “Habbe, kom maar, kus zijn kale hoofd, hij zal ons geen kwaad doen, Habbe.”
Toen kwam Habbe en ze nam de oude Tiriël in haar moeders armen.
“Gezegend zij uw arme ogen, oude & gezegend zij Tiriëls oude vader! “Gij zijt de oude vader van mijnTiriël; ik herken u aan uw rimpels, “En omdat gij geurt als een vijgenboom, gij ruikt naar rijpe vijgen. “Hoe zijt g’ uw ogen kwijtgeraakt, gij Tiriël? gezegend zij uw rimpels!”
Mnetha zei: “ Kom binnen, bejaarde zwerver, zeg ons toch uw naam. Wat zoudt ge u verbergen voor uw eigen vlees en bloed?”
“Ik ben niet van deze streken” deed Tiriël nu voor “Ik ben een bejaarde zwerver, ooit vader van een geslacht “Ver in ‘t noorden; maar zij waren verdorven allen en vernietigd nu, “En ik, hun vader ben verbannen. Daar, ‘k heb het allemaal verteld nu “Vraag niet verder, vraag ik, want het rouwen heeft mij blind gemaakt.”
“O God!” sprak Mnetha ”ik daver nu! zijn er dan nog and’re volken, “Meer menselijke wezens op de aarde buiten de zonen van Heer?”
“Geen ander” sprak Tiriël ”dan ik, verblijft nog hier op deze bol: “En uitgestotene ben ik; hebt gij iets te drinken, misschien?”
Mnetha gaf hem fruit en melk dan & ze zaten samen daar.
2.
He wander’d day & night to him both day & night were dark The sun he felt but the bright moon was now a useless globe O’er mountains & thro’ vales of woe. the blind & aged man Wanderd till he that leadeth all. led him to the vales of Har.
And Har & Heva like two children sat beneath the Oak Mnetha now aged waited on them. & brought them food & clothing But they were as the shadow of Har. & as the years forgotten Playing with flowers. & running after birds they spent the day And in the night like infants slept delighted with infant dreams.
Soon as the blind wanderer enter’d the pleasant gardens of Har They ran weeping like frighted infants for refuge in Mnethas arms The blind man felt his way & cried “peace to these open doors “Let no one fear for poor blind Tiriel hurts none but himself “Tell me O friends where am I now. & in what pleasant place?”
“This is the valley of Har”, said Mnetha, “& this the tent of Har. “Who art thou, poor blind man. that takest the name of Tiriel on thee?” “Tiriel is king of all the west: who art thou? I am Mnetha, “And this is Har & Heva, trembling like infants by my side.”
“I know Tiriel is king of the west & there he lives in joy. “No matter who I am; O Mnetha, if thou hast any food, “Give it me. for I cannot stay; my journey is far from hence.”
Then Har said: “O my mother Mnetha, venture not so near him “For he is the king of rotten wood & of the bones of death “He wanders. without eyes. & passes thro’ thick walls & doors. “Thou shalt not smite my mother Mnetha O thou eyeless man!”
“A wanderer. I beg for food. you see I cannot weep: I cast away my staff the kind companion of my travel, And I kneel down that you may see I am a harmless man.”
He kneeled down & Mnetha said: “Come, Har & Heva, rise! “He is an innocent old man & hungry with his travel.”
Then Har arose & laid his hand upon old Tiriels head .
“God bless thy poor bald pate. God bless. thy hollow winking eyes “God bless thy shriveld beard. God. bless. thy many wrinkled forehead “Thou hast no teeth old man & thus I kiss thy sleek bald head “Heva come kiss his bald head for he will not hurt us Heva.”
Then Heva came & took old Tiriel in her mothers arms.
“Bless thy poor eyes old man. & bless the old father of Tiriel! “Thou art my Tiriels old father. I know thee thro thy wrinkles, “Because thou smellest. like the figtree. thou smellest like ripe figs. “How didst thou lose thy eyes old Tiriel. bless thy wrinkled face!”
Mnetha said come in aged wanderer tell us of thy name. “Why shouldest thou conceal thyself from those of thine own flesh?”
“I am not of this region. said Tiriel dissemblingly, “I am an aged wanderer once father of a race “Far in the north. but they were wicked & were all destroy’d, “And I their father sent an outcast. I have told you all Ask me no more I pray for grief hath seald my precious sight.”
“O Lord!” said Mnetha how I tremble! are there then more people, “More human creatures on this earth beside the sons of Har?”
“No more,” said Tiriel, “but I, remain on all this globe; “And I remain an outcast; hast thou any thing to drink?”
Then Mnetha gave him milk & fruits. & they sat down together.
dv 2019 – Soon as the blind wanderer enter’d the pleasant gardens of Har They ran weeping like frighted infants for refuge in Mnethas arms
BLEEK is een NKdeE Verschrijf- en Kliederprogramma in Ontwerpfase. vertaalcommentaar, opmerkingen en suggesties zijn welkom als reactie hier, op FB of via mail
BLEEK is een NKdeE Verschrijf- en Kliederprogramma in Ontwerpfase. vertaalcommentaar, opmerkingen en suggesties zijn welkom als reactie hier, op FB of via mail
En Oude Tiriël stond voor de Poort van zijn mooie paleis [*] Met Myratana, eens Koningin van alle westelijke vlakten; Maar zijn ogen stonden donker nu & zijn vrouw gleed weg in de dood. Zij stonden voor hun eens zo heerlijke paleis & aldus verhief de oude Tiriel zijn Stem opdat zijn zonen aan hun poort hem horen zouden:
“Vervloekt geslacht van Tiriël, zie hier uw [**] vader; “Kom & zie hier zij die u droeg! kom, gij vervloekte zonen! “In mijn zwakke [**] armen draag ik hier uw stervende moeder. “Kom hier, zonen van de Vloek, kom hier! zie de dood van Myratana!”
Zijn zonen kwamen van hun poorten en zagen hun bejaarde ouders, En zo verhief de oudste zoon van Tiriël zijn machtige stem:
“Oude man! onwaardig om van Tiriël’s geslacht de naam te dragen! “Want elke rimpel daar van u en elkeen van uw grijze haren “Is zo wreed als de dood, en onbarmhartig als ’t verslindend gat! “Wat zou uw zonen aan uw vloek gelegen zijn, gij vervloekte? “Waren wij geen slaven tot wij rebelleerden? Wie geeft er om Tiriëls vloek? “Zijn zegen was een wrede vloek, Zijn vloek misschien een zegen.”
Hij zweeg; de oude man stak zijn rechterhand ter hemel, Zijn linker steunde Myratana, [***] krimpende in smarten van de dood: Hij opende de bollen van zijn grote ogen en zo zijn stem schreed voort:
“Slangen, zijt gij, zonen niet, die wringen rond de beenderen van Tiriël Doodswormen die zich te goed doen aan’t bejaarde ouderlijke vlees! Luister! & hoor uw moeder kermen! Niet meer kan zij verdragen, Vervloekte Zonen! ’t Is niet om Heuxos geboorte of die van Yuva dat Zij kermt. Doodskreunen zijn het, gij slangen! Doodskreunen zijn het! Gevoed zijt gij met moeders melk, gij slangen, met zorg en tranen! “zie mijn ogen, blind als de oogloze schedel tussen de stenen! “Zie mijn kale hoofd! Aanhoor! Luister, gij slangen, hoort! “Maar, Myratana! Wat, mijn vrouw! O Ziel! O Geest! O vuur! “Maar Myratana! zijt gij dood? Kijk hier, gij slangen, kijk! “De slangen uit heur eigen buik ontsproten, zogen haar zo droog. “Vloek zij over jullie starre hoofden, want ik zal haar hier begraven, zelfs.”
Dit gezegd begon hij met zijn oude handen een graf te graven; Maar Heuxos gebood een zoon van Zazel om zijn moeders graf te graven.
“Oude wreedheid, hou op! laat ons het graf voor u graven. “Gij weigerde onze liefdadigheid, gij weigerde ons eten, “Gij weigerde onze klederen, onze bedden, onze huizen om te wonen, “Gij verkoos te dwalen als een Zoon van Zazel in de bergen. “Wat vloekt gij toch? is nu niet uw vloek op ’t eigen hoofd gekomen? “Waart gij het niet die Zazels zonen onderwierp? & zij vloekten, “En dat voelt ge nu. Graaf het graf en laat ons onze moeder begraven,”
“Hier, neem het lichaam, vervloekte zonen! & moge de hemelen gramschap “Op u storten zo dik als Noordermist aan uw poorten, dat ge er in stikt! “Dat ge daar moogt liggen zoals uw moeder hier, als verjaagde honden, “Dat de stank van uw karkassen mens en dier moge ergeren? “Tot uw witte botten van ouderdom bleek genoeg zijn om t’ herdenken, “Nee!, herinnering aan u zal vergaan; want wanneer uw karkassen “Te stinken liggen op d’ aarde, zullen de delvers van ’t Oosten opkomen “En van al Tiriëls zonen rest dan geen bot of been! “Begraaf uw moeder! Maar de vloek van Tiriël begraaft gij niet!”
Hij zweeg & duister over de bergen zocht hij zijn ongebaande weg.
weglatingen (geschrapt in het MS): * Maar donker waren zijn eens priemende ogen ** oude *** hijgend
TIRIEL
I
And Aged Tiriel. stood before the Gates of his beautiful palace [But dark were his once piercing eyes del.] With Myratana. once the Queen of all the western plains But now his eyes were darkned. & his wife fading in death They stood before their once delightful palace. & thus the Voice Of aged Tiriel. arose. that his sons might hear in their gates:
“Accursed race of Tiriel. behold your [aged del] father “Come forth & look on her that bore you. come you accursed sons. “In my weak [aged del] arms. I here have borne your dying mother “Come forth sons of the Curse come forth. see the death of Myratana “
His sons ran from their gates. & saw their aged parents stand And thus the eldest son of Tiriel raisd his mighty voice:
“Old man unworthy to be calld. the father of Tiriels race For evry one of those thy wrinkles. each of those grey hairs Are cruel as death. & as obdurate as the devouring pit Why should thy sons care for thy curses thou accursed man Were we not slaves till we rebeld. Who cares for Tiriels curse His blessing was a cruel curse. His curse may be a blessing He ceast the aged man raisd up his right hand to the heavens His left supported Myratana shrinking in pangs of death The orbs of his large eyes he opend. & thus his voice went forth:
“Serpents not sons. wreathing around the bones of Tiriel “Ye worms of death feasting upon your aged parents flesh “Listen & hear your mothers groans. No more accursed Sons “She bears. she groans not at the birth of Heuxos or Yuva “These are the groans of death ye serpents These are the groans of death “Nourishd with milk ye serpents. nourishd with mothers tears & cares “Look at my eyes blind as the orbless scull among the stones “Look at my bald head. Hark listen ye serpents listen “What Myratana. What my wife. O Soul O Spirit O fire “What Myratana. art thou dead. Look here ye serpents look “The serpents sprung from her own bowels have draind her dry as this. “Curse on your ruthless heads. for I will bury her even here “ So saying he began to dig a grave with his aged hands. But Heuxos calld a son of Zazel. to dig their mother a grave
“Old cruelty desist & let us dig a grave for thee “Thou hast refusd our charity thou hast refusd our food “Thou hast refusd our clothes our beds our houses for thy dwelling “Chusing to wander like a Son of Zazel in the rocks “Why dost thou curse. is not the curse now come upon your head “Was it not you enslavd the sons of Zazel. & they have cursd “And now you feel it. Dig a grave & let us bury our mother.”
“There take the body. cursed sons. & may the heavens rain wrath “As thick as northern fogs. around your gates. to choke you up “That you may lie as now your mother lies. like dogs. cast out “The stink. of your dead carcases. annoying man & beast “Till your white bones are bleachd with age for a memorial. “No your remembrance shall perish. for when your carcases “Lie stinking on the earth. the buriers shall arise from the east “And not a bone of all the soils of Tiriel remain “Bury your mother but you cannot bury the curse of Tiriel”
He ceast & darkling oer the mountains sought his pathless way.
BLEEK is een NKdeE Verschrijf- en Kliederprogramma in Ontwerpfase. vertaalcommentaar, opmerkingen en suggesties zijn welkom als reactie hier, op FB of via mail
Argumentatie. Aangezien de ware methode tot kennis de ervaring is, moet de ware faculteit van het kennen wel de faculteit zijn die ervaart. Deze faculteit behandel ik hier.
1ste Principe. Dat het Poëtische Genius de ware Mens is, en dat het lichaam of de uiterlijke vorm van de Mens afgeleid is van het Poëtische Genius. Evenzo dat de vormen van alle dingen afgeleid zijn van hun Genius, dat door de Ouden Engel & Geest en Demon werd genoemd.
2de Principe. Zoals alle mensen gelijk zijn in uiterlijke vorm, zo (en met dezelfde oneindige verscheidenheid) zijn zij allen gelijk in het Poëtische Genius.
3de Principe. Niemand kan vanuit zijn hart denken, schrijven of spreken zonder de waarheid te betrachten. Dus alle stromingen in de Filosofie komen van het Poêtische genius en zijn aangepast aan de zwakten van elk individu.
4de Principe. Zoals niemand het onbekende kan ontdekken door in gekend terrein te reizen, zo kan de Mens van reeds verkregen kennis, niet meer kennis verwerven: daartoe bestaat er een universeel Poëtisch Genius,
5de Principe. De Religies van alle Naties zijn afgeleid van de receptie door elke Natie van het Poëtische Genius, dat overal de Profetische Geest genoemd wordt.
6de Principe. De Joodse en Christelijke Testamenten zijn een originele afleiding van het Poëtische Genius; dit is noodzakelijkerwijs zo door de beperkte aard van het lichamelijk gevoel.
7de Principe. Zoals alle mensen gelijk zijn (maar oneindig verscheiden), zo ook alle Religies & hebben zij, zoals alle gelijken, één bron. De ware Mens is de bron, en dat is het Poëtische Genius.
BLEEK is een NKdeE Verschrijf- en Kliederprogramma in Ontwerpfase. vertaalcommentaar, opmerkingen en suggesties zijn welkom als reactie hier, op FB of via mail
I. De menselijke waarneming is niet beperkt tot de zintuigen; de mens neemt meer waar dan het gevoelen kan ontdekken (hoe scherp dat ook is)
II. De Rede, of de ratio van alles wat we al gekend hebben, is niet dezelfde die ze zal zijn wanneer we meer kennen
III. [Deze stelling is verloren gegaan]
IV. Het beperkte wordt verafschuwd door de eigenaar ervan. Hetzelfde saaie rondje zou, zelfs voor een universum, al snel een molen met gecompliceerde wielen worden
V. Als het vele, eens het eigendom is, hetzelfde wordt als het weinige is ‘Meer! Meer!’ de roep van een dwalende ziel: minder dan Alles kan de Mens nooit voldoening geven.
VI. Wanneer iemand kan verlangen wat hij nooit kan bezitten, zal wanhoop zijn eeuwige deel zijn.
VII. Aangezien het verlangen van de Mens Eindeloos is, is het bezit Eindeloos, & hijzelf Eindeloos
Toepassing. Hij die het Oneindige in alle dingen ziet, ziet God. Hij die alleen de Ratio ziet, ziet slechts zichzelf.
Om die reden. God wordt zoals wij zijn, opdat wij zouden kunnen worden zoals hij is.
tekst: aangeduid met [SECOND SERIES] in G. Keynes, William Blake. Complete Writings with variants, London 1972, ISBN 019-254157-9, p.97 vert.: dv attr. prenten: By William Blake – http://www.blakearchive.org/exist/blake/archive/work.xq?workid=nnr&java=no, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=10733382 (e.s.)
NB: Ik vertaal hier wat er in ‘mijn’ Keynes Complete Writings van 1972 (ISBN 019-254157-9, p.97) staat onder de hoofding [FIRST SERIES]. De aangewezen (weder)samenstelling en de diverse gedrukte versies daarvan leveren stof voor Eindeloos Debat. We hebben al Brexit genoeg. De afbeeldingen van de betreffende teksten door Blake gedrukt zijn hier gelinkt vanop de Engelstalige Wikipediapagina over deze teksten
De Auteur & Drukker W Blake
ER IS GEEN NATUURLIJKE RELIGIE
Het Argument. De mens heeft enkel door opvoeding enige notie van morele geschiktheid. Volgens de Natuur is hij slechts een natuurlijk orgaan onderworpen aan het Gevoel.
I. De mens kan volgens de natuur enkel Waarnemen door zijn natuurlijke of lichamelijke organen.
II. Het redelijk vermogen van de mens kan enkel vergelijken en oordelen over wat hij reeds heeft waargenomen.
III. Op basis van een waarneming van slechts 3 zintuigen of 3 elementen kan niemand een vierde of vijfde afleiden.
IV. Niemand zou iets anders dan natuurlijke of organische gedachten kunnen hebben wanneer hij enkel organische waarnemingen had.
V. De verlangens van de mens zijn beperkt door zijn waarnemingen, niemand kan verlangen wat hij niet heeft waargenomen.
VI. De verlangens en waarnemingen van de mens, zijn, wanneer zij door niets anders dan de zintuigen onderwezen worden, beperkt tot zintuiglijke objecten.
Conclusie. Ware het niet voor de Poëtische of Profetische figuur, dan zou het Filosofische en Empirische dra de maatstaf van alle dingen worden & stil staan, niet in staat iets anders te doen dan steeds weer dezelfde saaie kringloop te herhalen.
BLEEK is een NKdeE Verschrijf- en Kliederprogramma in Ontwerpfase. vertaalcommentaar, opmerkingen en suggesties zijn welkom als reactie hier, op FB of via mail
Mijn fijne zijden trekken Mijn lach- en smachtenluchten Heeft liefde doen verwelken; En mag’re Wanhoop’s zuchten Brengt mij ijf voor op mijn graf Zo komen echte minnaars ervan af.
Zijn gelaat is hemels schoon Nu elke knop zich openvouwt; O waarom heeft hij dat loon Wiens hart is winters koud? Zijn borst is fel aanbeden zerk Voor liefdespelgrims echt een kerk.
Breng mij een bijl en een spade Breng mij de lijkgewaden; Als ik gegraven heb voor mij Laat wind en storm begaan: Koud lig ik als klei daarbij Echte liefde zal vergaan!
(vert. dv)
SONG.
My silks and fine array, My smiles and languish’d air By love are driven away; And mournful lean Despair Brings me yew to deck my grave: Such end true lovers have.
His face is fair as heaven When springing buds unfold; O why to him was’t given, Whose heart is wintry cold? His breast is love’s all-worshipp’d tomb, Where all love’s pilgrims come.
Bring me an axe and spade, Bring me a winding sheet; When I my grave have made Let winds and tempests beat: Then down I’ll lie, as cold as clay. True love doth pass away!
Hoe fijn van veld tot veld te waren En van al des zomers trots te proeven, Tot ik de Prins van Liefde mocht ontwaren, Die in zonnestraal voorbij kwam zoeven.
Hij wees mij lelies voor mijn haar En rozenbloei als voorhoofdskrans. Hij toonde mij zijn mooie tuinen daar Waar zijn plezier kreeg gouden kans.
Mijn vleugels waren Meidauwnat En Phoebus voedde ’t vuur aan in mijn zang, Hij ving mij in zijn zijden net En sloot mij op in ’t Goudgevang.
Hij zit graag neer bij mij voor ’t geluid Dan lacht hij, dolt en speelt met mij; Hij rekt en strekt mijn vleugels uit en spot, want ik ben niet meer vrij.
(vert. dv)
SONG
HOW sweet I roam’d from field to field And tasted all the summer’s pride, Till I the Prince of Love beheld Who in the sunny beams did glide.
He shew’d me lilies for my hair, And blushing roses for my brow; He led me thro’ his gardens fair Where all his golden pleasures grow.
With sweet May-dews my wings were wet, And Phœbus fired my vocal rage; He caught me in his silken net, And shut me in his golden cage.
He loves to sit and hear me sing, Then, laughing, sports and plays with me; Then stretches out my golden wing And mocks my loss of liberty.
De klok sloeg één, de stille toren daverde; Graven wierpen hun doden op; schoon Eleanor Liep de kasteelpoort langs en keek binnen. Een holle kreun ging door de nare kelders heen.
Zij liet een kreet, zonk neder op de treden Haar bleke wangen* op de koude steen. Zieke Doodsgeuren stegen op als uit een tombe, En buiten het kelderzuchten is alles stil.
Kille dood heft op zijn hand, en zij herleeft; Verbaasd bevindt zij zich al terug te been En als een geest begint zij door nauwe gang Te gaan, handen tastend op de koude muur.
Haar fantasie terug, denkt zij aan botten nu, Grijnzende schedels, en de verderfelijke dood in zijn kleed gehuld, en meent nu diep gezucht te horen en ziet bleekzieke geesten glijden.
Geen fantasie maar realiteit, ten slotte, Verwart haar. Een ruisen en het vluchten Van een tred komt nader – Ellen stond Standbeeldstom en van angst tot steen bevroren.
De miezer nadert, roept “Het is volbracht; “Neem dit, en geef het aan wie gij’t geven wil; “Het is mijn leven – geef het aan Eleanor:- “Hij is dood en staat mij brullend na om bloed!”
“Neem dit” riep hij; en duwde een natte doek In haar armen, ingewikkeld; en stoof Voorbij, brullend: zij ontving bleke dood In haar armen, en volgde op wieken van angst.
Vlot passeerden zij de buitenpoort; de miezer, Brullend, sprong over de muur de gracht in, Verstijfde in modder. Schoon Eleanor ging over de brug En hoorde een sombere stem roepen “Is ’t volbracht?”
Als een hert gewond zo vloog Ellen over De padenloze vlakte heen; als pijlen die vliegen ’s Nachts, zo vliegt vernietiging, en treft in donkerte. Zij vluchtte van angst tot ze bij haar thuis kwam.
Haar meiden wachten haar op; ze valt op bed, Dat bed van vreugd weleer, waar heur heer haar nam: “Ach angst der vrouwen!” riep zij; “Ach, vervloekte hertog “Ach, mijn lieve heer! ach, ellendig’ Eleanor!
“Mijn heer was als een bloem op ’t voorhoofd “Van lustige Mei! Ach, leven, teer als een bloem! “O afgrijslijke dood! haal weg uw wrede hand, “Wilt gij uw lelijk voorhoofd dekken met die bloem?
“Mijn heer was als een ster, van d’ hoogste hemel “Op aard gehaald door tover en kwaadwilligheid; ” Mijn heer was als de dag die d’ ogen opent “wanneer de westenwind zacht kruipt over de bloemen.
“Maar hij verdonkerde; als de zomernoen, “Bewolkte; gevallen als de statige boom, geveld; “De hemeladem huisde in zijn bladeren. “O Eleanor, zwakkelinge, vol verdriet!”
Zo gesproken hief zij op het hoofd En zag bij haar de bloederige doek Die zij in haar armen nam; en nu, tienmaal Meer geschrokken, zag hoe ’t zich ontrolde.
Hoor ogen stonden star; ’t bebloede doek ontrolde En toonde haar het zicht van ’t vermoorde hoofd Van haar lieve heer, afgrijslijk bleek, goor Met klonters bloed: het kreunde en het sprak:
“O Eleanor ik ben het hoofd van uw man**, “Die sliep op stenen van de toren daar “En daar door de vervloekte hertog vermoord! “Een huurling maakte van mijn slaap de dood!
“O Eleanor, hoed je voor de vervloekte hertog “O geef hem niet jouw hand nu dat ik dood ben: “Hij wil uw liefde, die, de lafaard, in de nacht “Een huurling huurde die mij heeft omgebracht.”
Zij zat verstijfd tot steen met koude leden doods Zij hield het gore hoofd in d’ armen hoog; Zij kuste het de bleke lippen; geen tranen liet zij nog; Zij drukte ’t aan haar borst en kreunde voor het laatst.
* Veranderd in sommige kopieën naar ‘wang’ ** In sommige kopieën met de pen veranderd naar ‘“O Eleanor, aanschouw het hoofd van uw man “
FAIR ELEANOR
The bell struck one and shook the silent tower; The graves give up their dead: fair Eleanor Walk’d by the castle-gate, and looked in: A hollow groan ran thro’ the dreary vaults.
She shriek’d aloud, and sunk upon the steps, On the cold stone her pale cheek. Sickly smells Of death, issue as from a sepulchre, And all is silent but the sighing vaults.
Chill death withdraws his hand, and she revives; Amazed she finds herself upon her feet, And, like a ghost, thro’ narrow passages Walking, feeling the cold walls with her hands.
Fancy returns, and now she thinks of bones And grinning skulls, and corruptible death Wrapt in his shroud; and now fancies she hears Deep sighs, and sees pale sickly ghosts gliding.
At length, no fancy, but reality Distracts her. A rushing sound, and the feet Of one that fled, approaches.—Ellen stood, Like a dumb statue, froze to stone with fear.
The wretch approaches, crying, “The deed is done; “Take this, and send it by whom thou wilt send; “It is my life—send it to Eleanor:— “He’s dead, and howling after me for blood!
“Take this,” he cried; and thrust into her arms A wet napkin, wrapt about; then rush’d Past, howling: she received into her arms Pale death, and follow’d on the wings of fear.
They pass’d swift thro’ the outer gate; the wretch, Howling, leap’d o’er the wall into the moat, Stifling in mud. Fair Ellen pass’d the bridge, And heard a gloomy voice cry, “Is it done?”
As the deer wounded Ellen flew over The pathless plain; as the arrows that fly By night; destruction flies, and strikes in darkness. She fled from fear, till at her house arrived.
Her maids await her; on her bed she falls, That bed of joy where erst her lord hath press’d: ” Ah, woman’s fear! ” she cried, ” Ah, cursed duke! ” Ah, my dear lord! ah, wretched Eleanor!
” My lord was like a flower upon the brows ” Of lusty May! Ah, life as frail as flower! ” O ghastly death! withdraw thy cruel hand, ” Seek’st thou that flower to deck thy horrid temples?
” My lord was like a star in highest heaven ” Drawn down to earth by spells and wickedness; ” My lord was like the opening eyes of day, ” When western winds creep softly o’er the flowers.
” But he is darken’d; like the summer’s noon ” Clouded; fall’n like the stately tree, cut down; ” The breath of heaven dwelt among his leaves. ” O Eleanor, weak woman, fill’d with woe!”
Thus having spoke, she raised up her head, And saw the bloody napkin by her side, Which in her arms she brought; and how, tenfold More terrified, saw it unfold itself.
Her eyes were fix’d; the bloody cloth unfolds, Disclosing to her sight the murder’d head Of her dear lord, all ghastly pale, clotted With gory blood; it groan’d, and thus it spake:
“O Eleanor, behold thy husband’s head “Who, sleeping on the stones of yonder tower, “Was ‘reft of life by the accursed duke! “A hired villain turn’d my sleep to death!
“O Eleanor, beware the cursed duke, “O give not him thy hand, now I am dead; “He seeks thy love; who, coward, in the night, “Hired a villain to bereave my life.”
She sat with dead cold limbs, stiflen’d to stone; She took the gory head up in her arms; She kiss’d the pale lips; she had no tears to shed; She hugg’d it to her breast, and groan’d her last.
O heilige maagd! in’t puurste wit gekleed Ontsluit der hemelen gouden poort, schrijdt voort; Wek het gloren dat in d’ hemel slaapt, laat licht Vanuit de oosterkamers stijgen, en breng de Honingdauw die komt wanneer de dag ontwaakt. O stralend’ ochtend, salueer de zon, Als een jager tot de jacht verhit; en, op Cothurnenslof verschijn op onze heuv’len.
(vert. dv)
TO MORNING
O holy virgin! clad in purest white, Unlock heav’n’s golden gates, and issue forth; Awake the dawn that sleeps in heaven; let light Rise from the chambers of the east, and bring The honied dew that cometh on waking day. O radiant morning, salute the sun, Rouz’d like a huntsman to the chace; and, with Thy buskin’d feet, appear upon our hills.
Gij engel van de avond met de schone haren, Nu wijl de zon zich op de bergen zet, ontvlam Uw held’re liefdestoorts; uw stralenkroon zet op, en lach ons toe op ’t avondbed! Lach onze liefde toe, en wijl gij des hemels Blauwe gordijnen trekt, strooi uw zilverdauw Op elke bloem die nu haar zachte ogen sluit Ter tijdige slaap. Leg uw westervleugel te slapen Op het meer; spreek stilte met uw glimmerogen, En was met zilver de schemer. Dra, weldra Zult gij heen gaan; dan raast de wolf weer weids En gluurt de leeuw door ’t dunne woud. De vachten onzer kudden bedekken zich met heil’ge dauw; bescherm hen met uw invloed.
vert. dv
TO THE EVENING STAR
Thou fair-haired angel of the evening, Now, whilst the sun rests on the mountains, light Thy bright torch of love; thy radiant crown Put on, and smile upon our evening bed! Smile on our loves, and while thou drawest the Blue curtains of the sky, scatter thy silver dew On every flower that shuts its sweet eyes In timely sleep. Let thy west wing sleep on The lake; speak silence with thy glimmering eyes, And wash the dusk with silver. Soon, full soon, Dost thou withdraw; then the wolf rages wide, And the lion glares through the dun forest. The fleeces of our flocks are covered with Thy sacred dew; protect with them with thine influence.
O Winter! barrikadeer uw adamanten poort: ’t Noorden is van u; daar bouwde gij uw donker diep-gevesten habitat. Stoot uw daken niet En buig niet uw pilaren met uw kar van ijzer.
Hij hoort mij niet, maar scheert vervaarlijk over ’t gapend diep, zijn stormen los, in scheden van geribbeld staal; ik durf niet op te kijken zo zwaait hij over de wereld zijn scepter.
Ziet! ’t vreselijk monster aan wier sterke botten kleeft de huid, schrijdt over kermende rotsen in stilte smoort hij ze en in zijn hand ontkleedt hij d’ aarde en bevriest er het tere leven.
Hij zet zich op de klippen neer, de zeeman roept vergeefs. Och arme stakker die de storm trotseren moet; maar d’hemel lacht en ’t monster, schreeuwend, wordt beneden Hecla dan gedreven.
TO WINTER
O Winter! bar thine adamantine doors: The north is thine; there hast thou built thy dark Deep-founded habitation. Shake not thy roofs Nor bend thy pillars with thine iron car.
He hears me not, but o’er the yawning deep Rides heavy; his storms are unchain’d, sheathed In ribbed steel; I dare not lift mine eyes; For he hath rear’d his scepter o’er the world.
Lo! now the direful monster, whose skin clings To his strong bones, strides o’er the groaning rocks: He withers all in silence, and in his hand Unclothes the earth, and freezes up frail life.
He takes his seat upon the cliffs, the mariner Cries in vain. Poor little wretch! that deal’st With storms; till heaven smiles, and the monster Is driven yelling to his caves beneath Mount Hecla.
O gij die ploegt door onze dalen in Uw sterkte, toom in uw felle ruinen, bedaar De hitte die zij briesen! gij, O Zomer, hebt Vaak uw gouden tenten hier geslagen, en vaak Geslapen onder onze eik, wijl wij met vreugd’ Aanschouwden uw rosse lijf en harenweelde. Onder ons dichtste loof wij hoorden steeds Uw stem wanneer de noen zijn vur’ge koets Dreef o’er d’hemeldiepte; bij onze bronnen Zit neer, en in onze bemoste dalen, op Een bank bij ’t klare water, leg af Uw zijden kleedsels, en werp u in de stroom: Onze dalen houden van de Zomer in zijn glorie.
Beroemd zijn onze dichters met hun zilv’ren snaar Straffer dan de minnaars uit het Zuiden onze jeugd en schoner onze meiden in hun kwieke dans. Wij hebben liederen zat en ook muziekgerief en zachte galm, en water hemels klaar en tegen zwoelte zijn er kransen van laurier.
TO SUMMER
O thou who passest thro’ our valleys in Thy strength, curb thy fierce steeds, allay the heat That flames from their large nostrils! thou, O Summer, Oft pitched’st here thy golden tent, and oft Beneath our oaks hast slept, while we beheld With joy thy ruddy limbs and flourishing hair. Beneath our thickest shades we oft have heard Thy voice, when noon upon his fervid car Rode o’er the deep of heaven; beside our springs Sit down, and in our mossy valleys, on Some bank beside a river clear, throw thy Silk draperies off, and rush into the stream: Our valleys love the Summer in his pride.
Our bards are fam’d who strike the silver wire: Our youth are bolder than the southern swains: Our maidens fairer in the sprightly dance: We lack not songs, nor instruments of joy, Nor echoes sweet, nor waters clear as heaven, Nor laurel wreaths against the sultry heat.
