BJM

tlestenifs

P’TiX

gedicht

i tjing hexagram van de dag

hexagram 57 – 巽 (xùn) – “Wind”

Sun (巽) – “Sjun” – zachtaardigheid, flexibiliteit – “Sjun maakt je flexibel als bamboe”

Tarotkaart van de dag

over labels

een FB-uitweiding bij dit Bandcamp ‘album’:

persoonlijk vind ik dat aanhangen van een label zoals ‘concrete’ hier, een kwalijke zaak voor elke vorm van creativiteit.

niet alleen verplaatst het de prioriteit in de benaming al naar het product, terwijl die bij de participanten – getuige hun volharding bij het uitblijven van enig succes – duidelijk bij de beleving van het proces van de creativiteit zelf ligt, het ondergraaft en ontkent ook de praktijk zelf in dienst van een onbestaande en onmogelijke commercialisatie.

en het belet creatievelingen om hun eigen praktijk te kunnen plaatsen in het geheel van wat er mundiaal in de humane creativiteit gebeurt. dus waarom willen al die mensen die nog met echte creatieve beleving bezig zijn persé zichzelf van de hen geboden vrijheid afsluiten en zich middels een label

het gaat hier nu over het label ‘concrete’, maar hetzelfde geldt m.i. voor ‘asemic’, een label dat ik zelf gebruikte in mijn benaming van de techniek van het ‘asemisch lezen’ (asemic reading, zie mijn gelijknamige groep hier op FB). ik deed dat en blijf dat met tanend enthousiasme verdedigen omdat het als benaming de feitelijke praktijk het beste omschrijft: ik vind gewoon geen betere benaming om aan te geven dat de praktijk zich bestaat uit transformaties van creatief materiaal van het ene medium naar het andere, waarbij ‘wat’ er overgedragen of omgevormd wordt niet in het veld van de semantiek ( de betekenissen en hun verwoordingen) ligt, omdat het net geen ‘ding’ is, geen ‘wat’ maar een ‘hoe’. de techniek van het asemisch lezen bestaat uit een geheel van methodes, van routines waarbij de bron niet ‘semantisch’ gelezen wordt (lezen is dan lezen om kennis te verkrijgen van wat ‘het’ betekent). de lezing, die principieel overigens gelijkgesteld wordt met een ‘schrijven’

een praktijk overigens die door anderen in die FB-groep niet gehouden wordt: de mensen daar sloten zich aan omdat er ‘asemic’ in de groepsnaam stond, en omdat vooral veel grafisch talent zich onder dat label wil profileren.

de praktijk van het labellen is een verre, falsifiërende echo van de manifestencultuur uit de tijd van het Modernisme, eerste helft van de vorige eeuw die onder invloed van de object-georiënteerde programmatie van geheel onze samenlevingen als een verplichting wordt ervaren. als je dat weigert, eindig je zoals ik: met mate getolereerd maar voornamelijk genegeerd door haast al je collega’s, en zeker door al de bloedzuigers van de commercie en de verstrekkers van financiële ondersteuning.

in de tijd van het Modernisme lag de situatie helemaal anders. toen zetten jonge ‘kunstenaars’ zich in groep af tegen oude praktijken die zij verwierpen en wouden ze met hun creaties de weg naar een glorieuze toekomst stormenderhand openbreken.

de benamingen toen (‘surrealisme’, ‘dada’, ‘symbolisme’,…) waren nog meer het gevolg van een reële eensgezindheid over de te volgen weg en beduiden ook daadwerkelijke groeperingen die leiders hadden, eigen tijdschriften en gedeelde plaatsen waar zij samenkwamen. onregelmatig en chaotisch maar het gebeurde wel. typerend voor de ‘echtheid’ van de ‘beweging’ is bv dat bepaalde labels door buitenstaanders als spotnaam aan een omschreven groep werd gegeven, en vervolgens met trots door de leden gepropageerd werd. de naam gebeurde nog als een verdict, een oordeel, zoals elke benaming.

maar wanneer hedendaagse ‘kunstenaars’ zichzelf en hun werk een label aanmeten lijkt het voornamelijk omdat de opportuniteit zich aanbiedt aan het individu om ergens wat aandacht te sprokkelen. het doet mij denken aan de meute aan gerateerde dichters die zich in de voetsporen van illustere voorbeelden dan maar op de ‘experimentele’ of ‘visuele’ poëzie stortten. vroeg of laat gingen die dan wel door de mand, maar op die wijze kregen ze hun misbaksels toch gepubliceerd in tijdschriften toen die nog een functie hadden in een nog als dusdanig min of meer functionerende literatuur.

men vergeet bij al dat schermen met termen dat de Symbolisten, de Dadaïsten, de Surrealisten nog daadwerkelijk een creatieve stempel konden drukken op hun tijdsgewricht, dat hun creaties echt ophef veroorzaakten, dat hun namen en hun verhalen in de massamedia van die tijd nog de voorpagina haalden.

in onze tijd waarin Ben Crabbé twee universitairen beter niet meer kan vragen naar de naam ‘Franz Kafka’ in zijn populaire spel ‘Blokken’ want dat is blijkbaar geen algemene kennis meer, heeft een dergelijke labeling alleen maar negatieve effecten: je sluit je ermee op in een ghetto van pseudo-gelijkgezinden die het alleen maar eens zijn over het feit dat zij alleen de grote geniën van de dag zijn, en die buiten het enge vakje van hun ‘group’ of ‘page’ geen enkele interactie met ‘het brede publiek’ onderhouden. niemand geeft er dan ook een moer om, tenzij een stel bevriende mogendheden in een subsidieverlenende instantie en hopla men kan plots ‘internationale congressen’ houden in leuke locaties in het voormalige Oostblok of in het verpauperde Griekenland.

de behoefte aan creatieve expressie onder dat ‘brede publiek’ is historisch gezien wellicht nog nooit zo groot geweest als nu. iedereen voelt zich ‘genomen’ door de cascade van onheil die over onze hoofden wordt gekieperd. dat verschrikkelijke ‘kind’ van deze rampentijd hoeft echt geen naam, geen tags, geen label en geen subsidie.

de mensen zelf hebben ook geen nood aan creatieve helden en avant-gardistische veroveraars van de toekomst. wij hebben dringend wat meer negentropische bescherming nodig tegen het ongenadige branden van onze ster, want alles wat als ‘cultureel’ gegeven nog overleefd is onder de dictatuur van de ‘commerciële vereisten’ zwaar onderhevig aan een desastreus verval.

en dat terug opbouwen, dat kan enkel door samen op een wijze die open staat voor iedere mens en die uitdrukkelijk wars is van elitarisme en ‘genialiteit’ effectief creativiteit te beleven, iets wat gelukkig her en der door enkelingen aangedreven is blijven gebeuren, hoezeer hun activiteiten ook door de elite verguisd en door de media genegeerd werd en wordt.

zelf, ik ben onlangs 60 geworden, toch altijd een beetje een mijlpaal nog, voel ik momenteel vooral mijn falen om daaraan bij te dragen.

met mijn ‘publieksgerichte activiteiten’, met name ‘Leuven per Vers’ in 1996, de vijf edities van het ‘Klebnikov Carnaval’ en de werking van Radio Klebnikov daarna, en de explosie aan internetactiviteiten met mijn ‘kerkske’, de NKdeE, heb ik wel iets kunnen doen, maar ik twijfel er sterk aan of iemand van de andere deelnemers aan die dingen ooit echt heeft begrepen waar ik naartoe wou. het stond en staat allemaal wel min of meer duidelijk in de begeleidende documentatie waar ik vruchteloos enorm veel tijd in stak, want wie leest al die woorden als het gebeuren gewoon plezant is? wie vraagt er zich ooit af waarom iets plezant is, als je gewoon kan genieten?

als Taoist kan ik daar perfect mee leven, maar ik ben ook een heel erg slechte Taoist, een schandalig geval van afvalligheid van de Ware Leer, dus die afwezigheid van begrip blijft mij toch parten spelen, en vandaar ook het gevoel van gefaald te hebben voor de ander. voor mijzelf doet de NKdeE wat het programma moet doen: mij een kader geven waarbinnen überhaubt nog geschreven kán worden, al is het dan verstoken van een noemenswaardig aantal levende lezers. én het heeft er in belangrijke mate toe bijgedragen dat ik mij nu tenminste een stuk leefbaarheid heb kunnen schenken aan de gruwelijke biografische determinatie waaraan ik mij pas recent heb weten te onttrekken.

alle anderen lezen mijn leven hoogstwaarschijnlijk gewoon als gespeend van enige zin of betekenis, zonder te beseffen dat die spiegel van de aperte absurditeit de eerste is die je onder ogen moet durven zien als je iets van de onmogelijke opdracht die elk leven is, verwezenlijkt wil zien. althans zo denk ik daarover, maar daar hoeft u zich dus allerminst om te bekommeren.